Tips
'Je moet toch niet rijden?' Handige reacties bij sociale druk
'Ah, ben je zwanger misschien? Zeg, water is voor de vissen, hé. Je moet toch niet rijden? En trouwens, eentje kan geen kwaad!' Hoewel het bestellen van 0,0-bier, mocktails of andere alcoholvrije drankjes op café steeds meer de norm wordt, overkomt het nog menig nieuwe levensgenieter dat er reactie op komt. Wat dan gedaan? Ga jij het gevecht aan met vuurspuwende ogen en een vuilbekkende mond? Dat kan vredelievender! Met deze zes geboden bijvoorbeeld.
Bovenal: bemin uw keuze
Wat is jouw reden om (eens) geen alcohol te drinken? O ja, het wordt hier meteen existentieel, maar dat is volgens Maarten Vansteenkiste (Universiteit Gent) ook nodig als je wilt omgaan met de mogelijke weerstand die volgt op jouw keuze. Is het omdat je partner vindt dat je geen alcohol moet drinken doorheen de week of na het sporten? Dan dreig je volgens de hoogleraar ontwikkelings- en motivatiepsychologie al snel met je mond vol tanden te staan. ‘En dan blijf je misschien wel achter met een vervelend gevoel, of zelfs met een schuldgevoel’, denkt hij. ‘Kies je er zelf bewust voor om geen alcohol te drinken, dan kun je dat veel authentieker uitleggen en zullen anderen je keuze ook veel sneller aanvaarden.’
Preek niet ijdel
Dat merkt ook Pieter die vorig jaar besliste om geen alcohol meer te drinken: ‘In het begin was er toch wat tegenkanting. Mensen dachten dat het een fase was.’ Of Tom die meestal alcoholvrij drinkt: ‘Soms zijn de reacties van anderen afwijzend. Of blijven de vragen maar komen. “Echt niets meer? Waarom dan? Een pint of een glas wijn is soms toch gewoon lekker?” Klopt, maar andere drankjes ook. En ik heb geen alcohol nodig om plezier te maken. Als ik dat rustig uitleg, accepteren mensen mijn keuze uiteindelijk wel. Ik verplicht ook niemand om zelf alcoholvrij door het leven te gaan.’
Daar zit de sleutel tot succes, weet Charlotte De Backer (Universiteit Antwerpen), die zich specialiseert in interpersoonlijke communicatie en de rol die voeding daarin speelt. ‘Als jij geen alcohol drinkt, kan de ander het gevoel krijgen slecht bezig te zijn omdat hij dat wel doet. Benadruk dus dat het niet je bedoeling is dat ook anderen hun gedrag aanpassen.’
Niemand houdt tenslotte van een prekende party-pooper. Nee, ook niet als jij het bent.
Vloek noch spot
Humor, daar houden mensen wel van. Een kwinkslag hier of daar kan zeker helpen om een reactie af te blokken. Maar grap met mate! ‘Trek het ook niet te veel in het belachelijke, want dan geef je anderen de boodschap dat ze met jouw keuze mogen blijven lachen’, tipt Charlotte De Backer. ‘En let tegelijkertijd op dat je grappen niet overhellen naar het uitlachen van je gesprekspartner die wel alcohol drinkt.’
Houd een kant-en-klare comeback achter de hand. ‘Eentje is geentje, dus ik houd het bij geentje’, bijvoorbeeld.
– Vlaams expertisecentrum Alcohol en andere Drugs
Het Vlaams expertisecentrum Alcohol en andere Drugs (VAD) adviseert daarom om al een kant-en-klare comeback (reactie, nvdr) achter de hand te hebben. Bijvoorbeeld: ‘Eentje is geentje, dus ik hou het bij geentje.’ Zo voorkom je meteen dat je op het moment zelf te scherp uit de hoek komt. Want een nuchter mens kunnen anderen nog hebben, een nukkig mens al een pak minder.
Bondgenoten zult gij eren
Jaloerse blikken snel detecteren. Schuifelende voeten van een eind ver horen aankomen. Je oor lenen aan fluisterstemmen die komen vertellen dat ze eigenlijk ook liever dat alcoholvrije drankje hadden genomen, maar onbewust het alcoholglas aannamen of niet durfden. De kans is groot dat je het leert als je op een feestje eens vaker past voor alcohol. Bondgenoten zijn er zeker, soms gewoon onopvallend. ‘Er zijn inderdaad mensen die heel fijn reageren en mijn keuze net knap vinden’, vertelt Tom. ‘En samen eten en drinken, schept een band. Omdat je een ervaring deelt’, vult Charlotte De Backer aan. Onthoud dus dat er mensen zijn die je dankbaar zijn omdat je de weg voor hen vrijmaakt.
{{tip}}
Drink niet en geef geen ergernis
Het meest luie gebod van allemaal is dit, want veel extra hoef je er niet eens voor te doen. Laat het je niet irriteren. ‘Vergelijk het met de relatie tussen vleeseters en vegetariërs’, zegt Charlotte De Backer. ‘We hebben soms de indruk dat zij elkaar niet begrijpen of zich aan elkaar kunnen ergeren, maar uit onderzoek blijkt dat dat best meevalt. Voor alcoholdrinkers, flexidrinkers en niet-alcoholdrinkers geldt vermoedelijk hetzelfde.’ Gewoon blijven uitgaan van de fijne vriendschap dus!
Doe nooit wat ondankbaarheid is
Nee, bedankt. Nee, echt, bedankt. Nee, merci, maar toch bedankt. Als je iets afslaat, wat het ook is, dan wil je graag zeker zijn dat je niet overkomt als een ondankbare vlegel. ‘En alcohol is een product dat nog steeds wordt geassocieerd met feesten. Je wilt niet het gevoel hebben dat je aan het afwijzen bent’, legt Charlotte De Backer uit. ‘Benadruk daarom je dankbaarheid’, stelt ze. ‘Zeg bijvoorbeeld: “Met een alcoholvrij drankje is het voor mij net zozeer een feest om hier te zijn.”’
Tom is ook fervent actievoerder voor Kom op tegen Kanker. Benieuwd naar hoe Tom dat met zijn ploeg alcoholvrij aanpakt?